Nội dung
ƯU, NHƯỢC ĐIỂM, CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỆ THỐNG TREO KHÍ NÉN ĐIỆN TỬ
1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG TREO KHÍ NÉN ĐIỆN TỬ
1.1. KHÁI NIỆM
Khi ô tô di chuyển trên địa hình gồ ghề, tải trọng tác động lên xe thường gây ra những dao động khó chịu đối với những người ngồi trên xe. Những dao động này cũng tác động lên bộ khung gầm, ảnh hưởng đến tuổi thọ của các bộ phận khác. Để giảm bớt tình trạng này, các nhà sản xuất xe hơi đã sử dụng một thiết bị hỗ trợ, đó là hệ thống treo.
Ban đầu, hệ thống treo trên ô tô chỉ bao gồm các bộ phận như lò xo, nhíp lá… sau đó được thay thế bằng các gối cao su có chứa khí nén. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu về việc giảm xóc, tạo sự êm ái cho chiếc xe. Thế nên, các nhà thiết kế xe hơi đã ứng dụng công nghệ vật liệu và kỹ thuật cơ – điện tử để tạo ra hệ thống treo cải tiến hơn, đó là hệ thống treo khí nén điện tử.
Hệ thống treo khí nén điện tử (Electronic Air Suspension – EAS) là hệ thống treo thông minh, cho phép người lái có thể điều chỉnh độ đàn hồi của giảm xóc phù hợp với từng chế độ vận hành của xe. Đây là hệ thống treo khí nén tân tiến nhất hiện nay, chủ yếu được sử dụng trên các dòng xe cao cấp.
1.2. CẤU TẠO HỆ THỐNG TREO KHÍ NÉN ĐIỆN TỬ
Cấu tạo hệ thống EAS bao gồm các bộ phận chính:
– Giảm xóc khí nén
Hệ thống treo khí nén – điện tử EAS bao gồm 4 giảm xóc khí nén đặt ở các bánh xe và hoạt động như một lò xo thông thường. Cấu tạo của lò xo khí nén này bao gồm 1 màng cao su bao bọc bên ngoài và lớp khí được bơm từ máy nén ở bên trong. Tùy vào lượng khí bơm vào, lực giảm chấn sẽ khác nhau với 2 hoặc 3 mức độ mềm, trung bình, cứng để phù hợp với từng loại địa hình.
– Cảm biến độ cao
Cũng như giảm xóc, hệ thống treo khí nén điện tử được trang bị 4 cảm biến độ cao. Các bộ cảm biến này được gắn trên thân xe để theo dõi khoảng cách giữa thân xe và hệ thống treo, giúp đo lường độ cao gầm xe. Dựa vào đó, máy nén sẽ bơm một lượng khí thích hợp vào xi lanh.
– Cảm biến tốc độ
Cảm biến này được gắn trong công tơ mét, có nhiệm vụ ghi nhận và gửi tín hiệu tốc độ xe đến ECU.
– ECU hệ thống treo
2 bộ điều khiển điện tử (ECU) được đặt ở đỉnh của 2 xi lanh khí. ECU có chức năng nhận tín hiệu từ các cảm biến để điều khiển lực giảm chấn, độ cứng giảm xóc…phù hợp với từng điều kiện.
2. NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG
Hệ thống treo khí nén điện tử hoạt động dựa trên tính đàn hồi của không khí khi bị nén. Bộ giảm xóc khí nén có khả năng hấp thụ những rung động nhỏ, dễ dàng điều chỉnh được độ cao của khoảng sáng gầm xe.
Khi di chuyển trên đường không bằng phẳng, tải trọng khác nhau ở mỗi bánh xe sẽ làm thay đổi độ cao của xe. Lúc này, các cảm biến sẽ truyền tín hiệu về ECU. Bộ điều khiển điện tử này sẽ tự động nạp hoặc xả khí trong các xi lanh để điều chỉnh và khống chế độ cao ổn định của bánh xe.
Theo đó, độ cao của xe sẽ tăng khi khí nén được bơm vào xi lanh và ngược lại, khi khí nén được giải phóng, độ cao của xe sẽ giảm xuống.
Sự êm ái và ổn định của chiếc xe phụ thuộc vào độ đàn hồi của lượng khí nén bơm vào xi lanh. Khi khí nén có độ đàn hồi tốt, hiệu quả giảm chấn sẽ tối ưu giúp xe di chuyển mượt mà, ổn định.
3. ƯU VÀ NHƯỢC ĐIỂM CỦA HỆ THỐNG TREO KHÍ NÉN ĐIỆN TỬ
3.1. ƯU ĐIỂM
Là hệ thống treo khí nén có công nghệ tiên tiến nhất, hệ thống treo khí nén – điện tử EAS hội tụ khá nhiều ưu điểm như:
– Khả năng điều chỉnh độ cứng của từng xi lanh linh hoạt, đáp ứng độ nghiêng của khung xe và tốc độ khi vào cua. Vì thế, xe sử dụng hệ thống khí nén điện tử thường vào cua mượt mà và ổn định hơn.
– Hệ thống có khả năng tự động thích nghi với tải trọng của xe để thay đổi độ cao của gầm xe phù hợp với từng điều kiện địa hình khác nhau.
– Giảm xóc khí nén của hệ thống treo này là các túi khí cao su có trọng lượng nhẹ hơn nhiều so lò xo giảm xóc bằng kim loại truyền thống. Nhờ đó mà trọng lượng xe sẽ được tối ưu hơn.
.jpg)
3.2. NHƯỢC ĐIỂM
Kỹ thuật tân tiến là ưu điểm, đồng thời cũng đem đến một vài khuyết điểm cho hệ thống treo khí nén điện tử. Đó là:
– Chi phí vận hành và bảo dưỡng đắt đỏ vì sử dụng rất nhiều thiết bị cảm ứng điện tử.
– Mức tiêu thụ nhiên liệu cao hơn hệ thống khí nén bình thường do ECU phải liên tục giám sát và thực hiện điều chỉnh việc bơm khí đến các xi lanh một cách liên tục.
Cũng vì thế, hệ thống treo khí nén này chỉ thường được sử dụng cho các dòng xe cao cấp. Một số mẫu xe của VinFast như Lux SA2.0, President cũng được trang bị hệ thống khí nén này.
